Isang talumpati para sa Kabataan by Jam Jumawan

Sa tingin nyo kung makikita ni Dr. Jose Rizal ang kabataan ngayon, matutuwa kaya siya?

Sabi niya ang kabataan daw ang pag-asa ng bayan, pero sa nangyayari sa kabataan ngayon, mukang magiging malabo ang tinatawag nating pag-asa.

Kung ikukumpara natin ang kabataan noon, sa kabataan ngayon, naku, walang gawa ang kabataan ngayon. Sa ngayon kasi, hindi na uso ang po at opo. Nakalimutan na ang pagmamano. Wala nang saysay ang paga-aral. At higit sa lahat wala nang saysay ang virginity.

Dota ng dota, hindi naman naga-aral. Hindi mo naiisip ang magulang mo na nagpapa-aral sayo. Hindi nila tinatae ang perang pinapang-aral mo. Edukasyon na nga lang ang kaya nilang ibigay sayo, hindi mo pa ma-appreciate. Na-first blood ka no? Kung hindi ka parin tinablan, eto pa.

Hindi na bago ngayon ang makakita ng grupo ng kabataang babae na parang kinulang sa tela ang mga suot. Kitang-kita ang mga parte ng katawan na hindi naman dapat ipakita sa publiko. Ang aga-aga mangati, nagpakamot sa kapwa kabataan, ayun nabuntis. Sabi ng matatanda, ang pinakamagandang regalo na maibibigay mo sa asawa mo sa araw ng honeymoon nyo e, ang virginity. Kaso winalang bahala mo ang kasabihan yun kasi hindi ka na marunong makinig sa matatanda. Feeling mo may mas alam ka sa kanila kasi nabubuhay ka sa panahon ngayong may internet at pwede mo i-Google ang lahat. Kung titignan natin, mas matalino at maabilidad sila noon. Walang internet na makakapagbigay sa kanila ng impormasyon tungkol sa research nila pero nakapasa sila’t nakapagtapos. Walang copy-paste noon, ita-type mo mano-mano ang research mo, malas mo pa kapag nagkamali ka ng kahit isang letra kasi walang erase ang gamit mong typewriter. Pero sa kabila ng hirap noon, hindi sila tinamad gumawa ng assignments. E ikaw, copy-paste na nga lang kailangan mong gawin, tinamad ka parin at pina-xerox mo nalang yung assignment ng utu-uto mong classmate!

May pagkain ka sa tapat mo pero hindi mo kinain kasi diet ka. Bat ka ba nagda-diet? Mainstream kasi? O trip mo lang? Hindi mo ba naiisip yung mga batang namamalimos sayo kanina? Nakita mo yung katawan nila na sa ilalim ng balat e, buto kaagad at wala nang laman? Ganun ang mangyayari sayo kung hindi ka makakain. Yung mga batang yun, salat sa pagkain, e ikaw nasa harap mo na yung biyaya hindi mo pa kinain. Nag-aaksaya ka masyado, kung ipagpapatuloy mo yan, dapat ikaw nalang yung naging bata sa kalsada at yung bata nalang yung may sapat na pagkain. At least siya, maa-appreciate niya yung pagkain na nasa harap niya.

Bisyo, hay, bisyo. Pang matanda lang ‘to kaso curious ka kaya tinry mo din. Yosi ka ng yosi, bat di ka pa namatay. Tutal unti-unti mo namang binabawasan ang oras ng buhay mo sa pagyoyosi. Isang yosi ay katumbas ng limang minuto ng buhay mo. Hindi ka naman siguro kawalan sa mundo kung sakaling mamatay ka dahil sa bisyo mo, pero malaking kawalan ka para sa mga magulang mo at mga nagmamahal sayo. Isipin mo naman sila.

Nagpakahirap ang nanay mo na dalhin ka sa tiyan niya ng siyam na buwan tapos ngayon magpapakamatay ka? Wag kang timang sa katotohanan. Kahit gaano kasakit ang katotohanan kailangan mo ‘tong tanggapin. Hindi pagpapakamatay ang sagot sa problema. Isipin mo, may isang tao sa isang parte sa mundo na mamamatay na dahil sa isang sakit. Sila, nagkukumahog na mabuhay pa ng mas matagal tapos ikaw, ikaw na mahaba pa ang buhay, gusto magpakamatay. Siguro kapag mamamatay na tayo, dun lang natin naiisip na dapat ginawa nating makabuluhan ang buhay natin para kahit nasa kabilang buhay ka na, wala kang regrets. Dun lang din natin maiisip na mahalaga pala ang buhay at dapat hindi natin pinangunahan ang Diyos dito. Habang hindi mo pa oras, gumawa ka na ng mabubuting bagay para kapag dumating na yung oras na kailangan na maghiwalay ng katawan mo at kaluluwa mo, hindi ka masusunog sa nagbabagang apoy sa impyerno.

Bata ka pa, madami ka pang tatahakin kaya hindi mo kailangan dibdibin yang tampuhan niyong magsyota. Laslas, sus, emo. Tapos ipagmamalaki mo yang sugat mo sa braso? Try mo sa leeg minsan. Hindi kasi nakakamatay yang sa braso e. Ang labo ko no? Kanina ayoko kayong magpakamatay, ngayon sinasabihan ko kayong i-try maglaslas sa leeg. Kasi naman, bakit ba natin sinasaktan ang sarili natin e, nasaktan na nga tayo? Ano yun, gusto mo ma-double kill? Bakit hindi natin i-try na magpakasaya kapag nasasaktan?

Sana naman may naitulong ako sa inyo. Kung hindi ko man naimulat ang mga nakapikit nyong mata, sana minuta kayo dahil medyo naluha kayo sa mga sinabi ko. Hindi pa huli ang lahat para magbago ka. Bata ka pa, madami pang pagkakataon sa buhay mo na pwede mong baguhin ang mga maling gawa mo noon. Naway maging pag-asa tayo ng bayan tulad ng sabi ni Rizal. Tayo ang kinabusakan. Kung mapapariwara tayo, paano na ang susunod na henerasyon? Mahalin mo ang buhay, magulang at bayan mo. Manalig ka lagi sa Diyos at magpasalamat sa mga biyayang binibigay niya kahit di mo naman hinihingi. Magpasalamat ka din sa mga pagsubok na nagpapatatag sayo. Ibigin mo ang kapaligiran. Kung hindi man kaibig-ibig ang kapaligiran, gawin mo itong kaibig-ibig. Gumawa ka ng paraan, hindi yung naghihintay ka lang. Salamat sa pakikinig.

(Sa mga nagtatanong kung maaari nyo pong gamitin ang pyesang ito, maaari naman po, basta po i-acknowledge ang author at wag angkinin. Mas maganda din po kung gagawa kayo ng sarili nyong talumpati at gawing inspirasyon lamang ang pyesang ito. Nakakataba po ng puso kapag nakagawa ng talumpati na nakakatulong at salamat po sa mga nagbabasa at nag-acknowledge. -Jam Jumawan or you can add me on Facebook (Jam Canlas Jumawan / http://www.facebook.com/jamjumai)